Απεργία ή εμπάργκο;

Άρθρο του Διονύση Γουσέτη *

Οι λέξεις δεν είναι αθώες. Στην κλειστή και φοβική κοινωνία μας με την κλειστή οικονομία της, ορισμένα ολιγοπώλια έχουν βρει ένα κόλπο να παραμένουν στο κοινωνικό απυρόβλητο. Το καρτέλ το βαφτίζουν «συνδικάτο». Συστηματική πρακτική αυτών των συνδικάτων -καρτέλ είναι το εμπάργκο στα αγαθά ή στις υπηρεσίες που προσφέρουν, με συνήθεις στόχους είτε την εξυπηρέτηση κλειστών συμφερόντων του καρτέλ, είτε την προνομιακή παραμονή του καρτέλ στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, πράγμα που του διαιωνίζει την ιδιότητά του ως καρτέλ.

Με το εμπάργκο και τη στέρηση αγαθών από τους πολίτες, το συνδικάτο -καρτέλ εκβιάζει την κυβέρνηση. Το εμπάργκο αυτό το βαφτίζουν «απεργία» ενάντια στην εργοδοσία, όπου εργοδότης συνήθως είσαι εσύ, φορολογούμενε αναγνώστη. Τοποθετούν επίσης και τραμπούκους για να χτυπήσουν οποιονδήποτε τυχόν προσπαθήσει να σπάσει το εμπάργκο. Αυτοί είναι η «περιφρούρηση» της «απεργίας». Πασαλείβουν και μερικούς επαναστατικούς ή αντιιμπεριαλιστικούς, κατά περίπτωση, δεκάρικους που αφορούν το «δίκιο του εργάτη», την «περιφρούρηση της δημόσιας περιουσίας», το εξοβελισμό του «ξένου κεφαλαίου». Έτσι ολοκληρώνουν τη συνταγή που θα αποταθεί στα απλοϊκά και εξαρτημένα αριστερά αντανακλαστικά μας.

Αυτό συμβαίνει με πολλά καρτέλ ή οιονεί καρτέλ, αλλά η περίπτωση της «απεργίας» των ιδιοκτητών βυτίων καυσίμων δημόσιας χρήσης είναι το εναργέστερο παράδειγμα για την κατανόηση του φαινομένου.

Το εμπάργκο που επέβαλαν στέγνωσε από καύσιμα τη χώρα. Ουρές, διαπληκτισμοί και αισχροκέρδεια στα βενζινάδικα, ακυρώσεις ακτοπλοϊκών δρομολογίων, άδεια ράφια και ανατιμήσεις στα σούπερ μάρκετ, πέταμα συγκομιδής οπωροκηπευτικών στις χωματερές, είναι μερικές μόνο από τις συνέπειές του. Η χώρα πήρε μια μικρή γεύση από τα παθήματα των βορείων γειτόνων μας, όταν ο χαρισματικός Ανδρέας Παπανδρέου τους επέβαλε το ίδιο ακριβώς εμπάργκο: στα καύσιμα. Εκείνος εκβίαζε τη μακεδονική κυβέρνηση να εγκαταλείψει το συνταγματικό της όνομα. Το «δικό μας» ολιγοπώλιο εκβίαζε την κυβέρνηση για υπερβολικές αυξήσεις στο κόμιστρο (13%) και μια σειρά άλλα μέτρα, βολικά για τους μεταφορείς, αλλά αντίθετα με τους κανόνες οικονομίας, κυκλοφορίας και ασφάλειας, όπως:

- Διεύρυνση του ανεκτού ορίου αυξομείωσης όγκου μεταφερόμενων καυσίμων, που ανοίγει παράθυρα στη λαθρεμπορία.

- Ασυλία για νοθεία στα μεταφερόμενα καύσιμα.

- Κυκλοφορία τα Σαββατοκύριακα, μαζί με την αιχμή των εκδρομέων.

- Διέλευση από σήραγγες, παρά τον κίνδυνο δυστυχημάτων.

Για την εξασφάλιση της επιτυχίας του εμπάργκο, έγιναν μπλόκα στα διυλιστήρια και ξυλοδαρμοί από την «περιφρούρηση» οδηγών ιδιωτικών βυτίων που προσπάθησαν να μεταφέρουν καύσιμα.

Η κυβέρνηση πανικοβλήθηκε. Παρ’ ότι ο Πρωθυπουργός είχε δηλώσει ότι δεν συζητεί με απεργούς και δεν δέχεται εκβιασμούς, οι απεργοί συνάντησαν τρεις υπουργούς και έναν υφυπουργό. Για να μην ενδώσει στην αύξηση του κομίστρου -που θα ενεργούσε σαν ντόμινο και για άλλους κλάδους- η κυβέρνηση το ικανοποίησε μόνο εν μέρει και ενέδωσε στα άλλα, τα αντικοινωνικά αιτήματα.

Το ύψος, λοιπόν, του κομίστρου καθορίστηκε όχι από κάποιον υπολογισμό για δίκαιο κόμιστρο, αλλά από τον συσχετισμό δυνάμεων ολιγοπωλίου και κυβέρνησης. Τούτο διότι το επάγγελμα των δημόσιας χρήσης φορτηγών είναι κλειστό. Αν αυτό αρθεί, το ύψος του κομίστρου θα μπορούσε να καθορίζεται από την αγορά. Αλλά τα εξαρτημένα αριστερά αντανακλαστικά μας προτιμούν τη διατίμηση, την ανασφάλεια και την ακρίβεια από την επάρατη αγορά. Γι’ αυτό και κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν καταδίκασε το εμπάργκο, ούτε καν το κατονόμασε ως τέτοιο. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Αλέκου Αλαβάνου, που μίλησε για «κλάδο εργαζομένων», του οποίου «πολλά από τα αιτήματα είναι δίκαια», κι ας κοστίζει η άδεια του φορτηγού Δ.Χ. ένα εκατομμύριο ευρώ!

Η περίπτωση των ιδιοκτητών βυτίων καυσίμων Δ.Χ. είναι η πιο εναργής, δεν είναι όμως η μόνη. Παρόμοιες περιπτώσεις κλειστών επαγγελμάτων που λειτουργούν ως οιονεί καρτέλ είναι τα συνδικάτα όλων των φορέων δημοσίου ενδιαφέροντος. Των ΔΕΚΟ (έγραφα τις προάλλες για τον ΟΣΕ), των συμβολαιογράφων, των ταξιτζήδων, των φαρμακοποιών, των τραπεζιτικών, ορισμένων προνομιούχων δημόσιων υπάλληλων κλπ.

Δεν είναι κακοί οι άνθρωποι των ΔΕΚΟ και όλοι οι υπόλοιποι. Απλά, υπερασπίζονται τα ολιγοπωλιακά συμφέροντά τους. Και τα υπερασπίζονται με τον καταλληλότερο τρόπο που μπορούν, έχοντας τη συνείδηση ότι δουλεύουν ως «κλάδοι εργαζομένων» για το σπίτι και την οικογένειά τους και όχι ως ολιγοπώλια. Η θέση στην παραγωγή διαμορφώνει την κοινωνική συνείδηση (Μαρξ). Ζούμε σε μια κοινωνία χωρίς συνοχή, σε μια κοινωνία κατακερματισμένη, όπου ο ορίζοντας καθενός εξαντλείται στην οικογένεια, τη συντεχνία, τους συντοπίτες και τα συμφέροντά τους. Λίγοι μπορούν να αντιμετωπίσουν την κοινωνία ως σύνολο και ελάχιστοι χωρίς στερεότυπα. Ως πότε θα μας κυβερνούν οι αξίες αυτής της κατακερματισμένης κοινωνίας;

–

* αναδημοσιεύεται με άδεια του συγγραφέα