Έρευνα του συγγραφέα Αριστείδη Κωνσταντινίδη αποδεικνύει το μέγεθος του δανεισμού λέξεων από την ελληνική γλώσσα.
Εκατόν πενήντα και πλέον, χιλιάδες (150.000) ελληνικές λέξεις, περιέχει η αγγλική γλώσσα και η διεθνής επιστημονική ορολογία.
Η μια στις τέσσερις αγγλικές λέξεις είναι ελληνική.
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε η μοναδική εργασία του συγγραφέα από τη Θεσσαλονίκη κ. Αριστείδη Κωνσταντινίδη, που κράτησε 28 χρόνια και ανακοινώθηκε πριν λίγες μέρες, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του πανεπιστημίου Αθηνών, αφήνοντας άναυδους επιστήμονες και ακροατήριο.
Το λεξικογραφικό ενδιαφέρον, είναι τέτοιο, που αποδεικνύει ότι η ελληνική γλώσσα, είναι η γλώσσα των επιστημών και της λόγιας έκφρασης, στην αγγλική γλώσσα.
Μέχρι το 1991 όπως τόνισε ο κος Κωνσταντινίδης υπήρχαν δύο μόνο εργασίες για την επίδραση της ελληνικής γλώσσας στο ευρωπαϊκό λεξιλόγιο.
Η μια για τη γαλλική γλώσσα με 1250 ελληνικές ρίζες, και η άλλη για τη γερμανική με 1450 λέξεις, πράγμα φτωχό για τον πλούτο της ελληνικής.
Σήμερα, η αγγλική γλώσσα έχει λέξεις από τον Όμηρο, τον Ησίοδο, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Ηρόδοτο, τον Ιπποκράτη, το Θουκυδίδη, το Γαληνό.
Η επίδραση που έχει ασκήσει η ελληνική γλώσσα στο ευρωπαϊκό λεξιλόγιο και ιδιαίτερα στην αγγλική είναι εν μέρει γνωστή, αλλά όχι συστηματικά καταγεγραμμένη και τεκμηριωμένη. Οι δύο εργασίες που υπήρχαν η μια για τη γαλλική και η άλλη για τη γερμανική περιελάμβαναν περί τις 1500 ρίζες-λέξεις που όχι μόνο δεν έδιναν μια ολοκληρωμένη εικόνα της επίδρασης, αλλά αντίθετα, δημιουργούσαν παραπλανητική εικόνα, σε βάρος της ελληνικής.
Πολλοί ξένοι επιστήμονες γνωρίζουν και αναγνωρίζουν, το θεμελιώδη ρόλο, που έχε παίξει η ελληνική, στον καθορισμό του λεξιλογίου του κλάδου τους, αλλά μόνο ως προς το δικό τους κλάδο. Δεν έχουν μια σφαιρική εικόνα, της συνολικής επίδρασης, που έχει ασκηθεί και στους άλλους επιστημονικούς κλάδους.
Οι αμφισβητήσεις για το μέγεθος της επίδρασης της ελληνικής, προέρχονται κυρίως από τον ελλαδικό χώρο, όπου ελλείψει συγκεκριμένων και ολοκληρωμένων εργασιών, υποβαθμίζονται οι δανεισμοί που έχουν λάβει οι άλλες γλώσσες από την ελληνική.
Είναι ακόμα γεγονός ότι όλες οι γλώσσες, δανείζουν και δανείζονται και δεν υπάρχει βεβαίως μια καθαρόαιμη γλώσσα. Ωστόσο, όλες οι γλώσσες, ούτε έχουν δανειστεί ούτε έχουν δανείσει, τον ίδιο αριθμό λέξεων, ούτε ακόμα και την ίδια ποιότητα λέξεων.
Το 1991, στο βιβλίο του ο κ. Κωνσταντινίδης "οι ελληνικές λέξεις στην αγγλική γλώσσα", περιελάμβανε 20.600 ελληνικές λέξεις. Καλύπτει όλες τις λέξεις της καθομιλουμένης και τις λέξεις όλων των επιστημονικών κλάδων, πλην της βοτανολογίας, χημείας και ζωολογίας. Εάν προσθέσουμε σε αυτές τις αμιγώς ελληνικές λέξεις, αυτές που κατά το ήμισυ είναι ελληνικές ως προς το πρώτο ή το δεύτερο συνθετικό τους, τότε το ποσοστό ανέρχεται σε 68%.
Στην ονοματολογία των ζώων, όλων των κλάδων, που περιλαμβάνει όλα τα γένη των ζώων, που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι το 1975, η ελληνική συμμετοχή, ανέρχεται σε 181.102 αμιγώς ελληνικές λέξεις.
Εάν προσθέσουμε και τις κατά το ήμισυ ελληνικές λέξεις, τότε το 74,48% είναι ελληνικές λέξεις.
Παρά την εκπληκτική αυτή συμμετοχή, η ελληνική αδράνεια, έχει επιτρέψει να έχει καθιερωθεί διεθνώς, η άποψη, ότι στη ζωολογία, επικρατεί δήθεν λατινική ορολογία.
Όλες αυτές οι λέξεις, που έχουν καταγραφεί, στην έρευνα του κ. Κωνσταντινίδη, είναι λέξεις που οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί, στα εγκυρότερα λεξικά τους, αναγνωρίζουν και παραδέχονται, ότι έχουν ελληνική προέλευση.
Η έρευνα λοιπόν, δεν έχει βασιστεί σε προσωπικές ερμηνείες ετυμολογίας. Επιπλέον πολλά λεξικά πλην αυτό της Οξφόρδης σταματούν δυστυχώς στη λατινική ρίζα και δεν αναφέρουν για διαφόρους λόγους, εάν προήλθε από την ελληνική η συγκεκριμένη λατινική ρίζα π.χ. η λέξη Electric, ηλεκτρισμός, αναφέρεται ότι προέρχεται από το λατινικό electrum, δε γίνεται όμως αναφορά ότι αυτό προήλθε από το ελληνικό ήλεκτρον, το κεχριμπάρι.
Το λεξικό της Οξφόρδης, περιλαμβάνει 10.500 ελληνικές λέξεις, που αντιστοιχεί στο 21,6% αυτού του λεξικού. Λέξεις της αρχαίας ελληνικής, που ήταν δάνειο από την περσική, όπως η λέξη αγγαρεία ή εβραϊκές, όπως η λέξη σατανάς, δεν έχουν περιληφθεί στην εργασία.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η αγγλική, με βάση το λεξικό του Ουέμπστερ, έχει δανειστεί 57 λέξεις από την Τουρκική γλώσσα και 34 λέξεις από όλες τις σλαβικές γλώσσες. Η ελληνική, έχει δώσει 41.614 λέξεις.
Το ερώτημα που προκύπτει, είναι πώς προκλήθηκε αυτή η επίδραση;
Ιστορικά, ακολούθησε μερικά κύρια στάδια. Πρώτα, μέσω της λατινικής.
Είναι γνωστό ότι από το 1800 μέχρι το 500 π.Χ., οι Έλληνες αποίκησαν τη νότιο Ιταλία, επίσης το 146 π.Χ. οι Ρωμαίοι καταλαμβάνουν την Ελλάδα.
Στο στάδιο αυτό, οι ρωμαίοι δέχονται την επίδραση του ελληνικού πολιτισμού και βεβαίως και της γλώσσας.
Ο Ντουράν στην παγκόσμια ιστορία, υπολογίζει ότι την εποχή του Αυγούστου, είχαν ενσωματωθεί στη λατινική γλώσσα, περίπου 10.000 λέξεις.
Το 55 π.Χ. οι Ρωμαίοι κατακτούν την Αγγλία, την οποία κράτησαν υπό την κατοχή τους μέχρι το 410 μ.Χ. Την περίοδο αυτή του εκρωμαϊσμού, των Κελτών, οι λέξεις που είχαν περάσει στη λατινική περνούν τώρα στην αγγλική ασυνείδητα. Λέξεις όπως αναιμία, αορτή, κακοήθης, έμφασης, αίνιγμα κλπ.
Στη συνέχεια αλλάζουν πολλά με τη διδασκαλία του Χριστιανισμού. Το 597 ο Άγιος Αυγουστίνος, φεύγει από τη Ρώμη και πηγαίνει στην Αγγλία για να εκχριστιανίσει τους άλλους. Το ευαγγέλιο όμως είναι γραμμένο στα ελληνικά. Λέξεις που περιέχονται σε αυτό και δεν υπάρχουν στην αγγλική, υιοθετούνται αναγκαστικά από την ελληνική. Λέξεις όπως, μάρτυρας, βάπτισμα, λειτουργία, λιτανεία κλπ.
Το τρίτο στάδιο είναι η κατάκτηση της Αγγλίας από τους Νορμανδούς, το 1066 που κράτησε μέχρι το 1363. Λέξεις που πέρασαν από τη λατινική στη γαλλική γλώσσα, περνούν τώρα από τη γαλλική στην αγγλική.
Το τέταρτο στάδιο, ξεκινάει μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης, όταν Έλληνες λόγιοι διασκορπίζονται μέσω της Ιταλίας σε όλη την Ευρώπη και φτάνουν στην Αγγλία. Διδάσκουν τα ελληνικά γράμματα και επειδή δεν υπάρχουν αντίστοιχες λέξεις στην αγγλική, αναγκάζονται να υιοθετήσουν ελληνικές λέξεις. Αρχίζει ένας νέος κύκλος δανεισμών για να κορυφωθεί με την ανάπτυξη των επιστημών το 18ο και 19ο αιώνα.
Το θέμα της ελληνικής δεν είναι μόνο η ποσότητα των λέξεων που υπάρχουν στην αγγλική, αλλά ένα θέμα ποιοτικό.
Οι βασικές έννοιες, σκέψης και έκφρασης στην αγγλική, άρα και στις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες είναι λέξεις που έχουν παρθεί αυτούσιες από την ελληνική. Λέξεις όπως ανάλυση, σύνθεση, πρόβλημα, μέθοδος, θεωρία, μουσική, ορχήστρα, μελωδία, ρυθμός, δράμα, κωμωδία-τραγωδία.
Δεύτερον, οι βασικές έννοιες της επιστημονικής ορολογίας είναι επίσης ελληνικές. Η επίδραση της ελληνικής επεκτείνεται σε 190 ονόματα ανδρών και γυναικών χριστιανικά και μη όπως Αλέξανδρος, Ανδρέας, Χριστόφορος, Ειρήνη, Μαργαρίτα κλπ.
Ο αριθμός αυτός αυξάνεται τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως στις ΗΠΑ, λόγω της μετανάστευσης των νοτιαμερικανών που χρησιμοποιούν πάρα πολλά ελληνικά ονόματα, όπως Σοφοκλής, Αριστείδης, Σωκράτης κλπ.
Επίσης, έχουν μείνει σε μετάφραση 62 παροιμιακές εκφράσεις και αποφθέγματα, που πλουτίζουν την έκφραση και ομορφαίνουν το είδος, με το ίδιο ακριβώς εννοιολογικό περιεχόμενο που εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια περίπου, χρησιμοποιούμε και εμείς.
Επίσης έχουν υιοθετηθεί πάνω από 300 λέξεις της ιστορίας και μυθολογίας μας, προσδίδοντας τα χαρακτηριστικά του ήρωα, σε άλλα άτομα.
Η λέξη Μέντωρ είναι σύμβουλος και καθοδηγητής και προέρχεται από το φίλο του Οδυσσέα, στον οποίο είχε εμπιστευθεί την εκπαίδευση του γιου του Τηλέμαχου, όταν είχε φύγει για την Τροία.
Ακόμα, η λέξη Νέστωρ σημαίνει σοφός και συνετός και προέρχεται από τον γέροντα που διακρίθηκε στην Τροία, για τη σύνεσή του.
Τόσο η αγγλική, όσο και η διεθνής ορολογία, τηρούν και σέβονται την παράδοση και τους κανόνες της ελληνικής.
Διατηρούν σε μεγάλο βαθμό την ιστορική ορθογραφία, διατηρούν σύνθετα σύμφωνα ή συμφωνικά συμπλέγματα παρά το γεγονός, ότι δεν τα προφέρουν αρνούμενοι να ακολουθήσουν τη φωνητική ορθογραφία.
Το Ψ μεταφέρεται σε PS, διατηρούν τους ελληνικούς πληθυντικούς παρόλο ότι για όλους τους ξένους είναι κάτι το εξαιρετικά δύσκολο.
Η λέξη ηπατίτις, διατηρεί τον ελληνικό πληθυντικό, ηπατίτιδες, φαινόμενο-φαινόμενα, κριτήριο-κριτήρια, φάλαγγα-φάλαγγες.
Επιπλέον, διατηρούν τους κανόνες της γραμματικής, ως προς τη δημιουργία σύνθετων λέξεων.
Στις δασυνόμενες λέξεις της ελληνικής, προσθέτουν το αγγλικό Η.
Αν νομίζετε ότι πρόκειται για λίγες λέξεις, τονίζεται ότι μόνο στην ιατρική, υπάρχουν 23.000 δασυνόμενες λέξεις, και στη ζωολογία, ένας επίσης μεγάλος κλάδος υπάρχουν 11.000 ελληνικές δασυνόμενες λέξεις.
Η απομάκρυνση από την ετυμολογία των λέξεων, δε θα οδηγήσει μόνο στη στρέβλωση της γλώσσας μας και στη μείωση της γλωσσοπλαστικής μας ικανότητας. Οι επόμενες γενιές, δε θα μπορούν να αναγνωρίσουν λέξεις της γλώσσας τους, που δανείστηκαν άλλες γλώσσες και δυστυχώς θα είναι εξευτελιστικό, να μην ξέρουν και το πως γράφεται η ίδια τους η πατρίδα.
Θα γράφουν το Ελλάς με λατινικούς χαρακτήρες χωρίς το Η. Ορισμένοι δεν καταλαβαίνουν ότι η παραμέληση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς σήμερα, θα σημαίνει αύριο αμφισβήτηση της εθνικής μας ταυτότητας, που δε θα είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί με διαδηλώσεις και συλλαλητήρια.
Όσοι μεθοδεύουν την αντικατάσταση του ελληνικού αλφαβήτου από το λατινικό, δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι αυτό θα σημαίνει σε επιστροφή σε πολλούς κανόνες της αρχαίας ελληνικής, άρα και της δασείας.
Γιατί όμως η κοσμοκράτειρα Αγγλία με τις τόσες κατακτήσεις διάλεξε την ελληνική για τους δανεισμούς της;
Ο πρώτος λόγος είναι ο πλούτος των ρημάτων μας που παρέχει τη δυνατότητα να επιλέξεις μεταξύ πολλών συνωνύμων για να εκφραστείς με επάρκεια και εννοιολογική ακρίβεια.
Δεν είναι τυχαίο αυτό που λένε οι Αμερικανοί όταν αντιμετωπίζουν πρόβλημα κυριολεξίας δηλαδή
"οι Έλληνες έχουν τη λέξη για αυτό".
Δεύτερο στοιχείο, είναι η πλαστικότητα των λέξεων από τις οποίες μπορούν να βγουν πολλά παράγωγα.
Τα 394 λήμματα της ιατρικής ορολογίας, δημιουργούν 17.000 παράγωγα.
Ο Λαβουαζιέ, χρησιμοποίησε την ελληνική, για να δώσει ονομασία σε χημικά στοιχεία, όπως το χλώριο.
Τρίτο στοιχείο, είναι η μαγεία της ιστορίας, και της ετυμολογίας της. Συχνά πίσω από μια λέξη, κρύβεται μια ολόκληρη ιστορία. Όπως στη λέξη λακωνικός, κρύβεται όλη η απλότητα της ζωής των Σπαρτιατών.
Η ελληνική χαρακτηρίζεται ως η γλώσσα των επιστημών, αφού λέξεις που υπάρχουν στην αγγλική, δε χρησιμοποιούνται και όταν πρόκειται για επιστημονικούς όρους, π.χ. ελληνικά η έρημος, αγγλικά desert, αλλά λένε erimology.
Υπάρχει θα λέγαμε ένας διαχωρισμός δημώδους και λογίας γλώσσας, με μόνη διαφορά, ότι τη θέση της λογίας, καταλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό, η ελληνική γλώσσα, είτε γιατί θέλουν να προσδώσουν κύρος στο αντικείμενο της μελέτης του κλάδου, είτε γιατί υπάρχει η παράδοση υιοθέτησης ελληνικών λέξεων, εδώ και αιώνες.
Όλα αυτά, δεν αποτελούν ένα μακρινό παρελθόν, αλλά σημερινή ζώσα πραγματικότητα.
Η επιστημονική γλώσσα είναι αγγλική και λίγα κράτη όπως η Γαλλία, η Σουηδία και η Ιταλία, προσπαθούν να αντισταθούν.
Οι περισσότερες χώρες, χρησιμοποιούν αυτούσιους τους αγγλικούς όρους.
Έτσι η ελληνική, με φορέα την αγγλική, έχει διεισδύσει σε πολλές λατινογενείς γλώσσες.
Η τουρκική γλώσσα, δανείζεται όλη την επιστημονική της ορολογία από την αγγλική, αυτό δείχνει την τεράστια σημασία που έχουν για την Ελλάδα αυτά τα σημεία σε πολιτικό και πολιτιστικό επίπεδο.
Η Ελλάδα μπορεί να είναι μια μικρή χώρα και να έχει μείνει πίσω σε πολλούς τομείς, η γλώσσα της όμως έχει ακολουθήσει τη δική της δυναμική πορεία, έχει διεισδύσει σε πολλές γλώσσες.
Η γλώσσα για μας τους Έλληνες είναι κάτι περισσότερο από στοιχεία πολιτιστικής κληρονομιάς,
είναι το ενωτικό στοιχείο μαζί με την ορθοδοξία που κράτησε τον ελληνισμό
συσπειρωμένο και τον βοήθησε να ξεπεράσει τις εθνικές περιπέτειες.
Να είμαστε περήφανοι για τον ανεκτίμητο θησαυρό μας και να το καταλάβουν αυτό
και τα παιδιά μας.
Πηγή: www.apodimos.com 
Αναρτήσεις
