Το ντόπινγκ απειλεί τους εφήβους

Το ντόπινγκ αποτελεί μάστιγα για τον σύγχρονο αθλητισμό, αλλά πλέον έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις τόσο στο μαθητικό πληθυσμό, όσο και στους αθλητές που γυμνάζονται για καλή φυσική κατάσταση και όχι για να κάνουν πρωταθλητισμό.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, το 5% έως 11% των αγοριών και το 0,5% έως 2,5% των κοριτσιών στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν αναβολικά στεροειδή, ενώ στη χώρα μας το ποσοστό των μαθητών που κάνουν χρήση υπολογίζεται ότι φτάνει το 5%.

Οι μισοί περίπου αρχίζουν τη χρήση πριν από την ηλικία των 16 ετών - η μέση ηλικία έναρξης είναι τα 14 έτη. Οι νέοι δεν γνωρίζουν τις επιπτώσεις των ουσιών αυτών στην υγεία τους και ενθαρρύνονται στη χρήση έχοντας σαν παράδειγμα διάσημους αθλητές-πρότυπα για τη νεολαία οι οποίοι αποκαλύπτεται πως είναι χρήστες. Η αλήθεια, όμως, είναι πως ελάχιστες από τις ουσίες που χρησιμοποιούνται για ντόπινγκ μπορούν να βελτιώσουν ουσιαστικά την αθλητική απόδοση (οι ειδικοί λένε πως αν ένας άνθρωπος δεν έχει ταλέντο, πρωταθλητής δεν μπορεί να γίνει, όσες ουσίες κι αν πάρει), ενώ το σίγουρο είναι ότι έχουν σημαντικές αρνητικές και συχνά μη αναστρέψιμες συνέπειες για τον οργανισμό.

Αναβολικά στεροειδή

Τα αναβολικά στεροειδή χρησιμοποιούνται συνήθως σε κύκλους: λαμβάνονται για 6 έως 12 εβδομάδες και μετά διακόπτεται η λήψη τους για ίσο χρονικό διάστημα. Επειδή αυξάνουν την μυϊκή μάζα, την μυϊκή δύναμη, την αιμοσφαιρίνη και την παροχή οξυγόνου στους ιστούς, βελτιώνοντας ταυτοχρόνως την αντοχή, χρησιμοποιούνται πρωτίστως σε αθλήματα όπως η άρση βαρών, η δισκοβολία και το ποδόσφαιρο.

Τα αναβολικά στεροειδή μπορούν να ανιχνευθούν στα ούρα για μερικές εβδομάδες όταν λαμβάνονται από το στόμα και για τρεις μήνες όταν έχουν ληφθεί παρεντερικά (με ενδοφλέβια έγχυση). Οι παρενέργειές τους είναι πολλές και σημαντικές. Στους εφήβους, ιδιαίτερη σημασία έχει μία διαταραχή που ονομάζεται πρόωρη σύγκλιση των επιφύσεων (τα οστά μεγαλώνουν από τις επιφύσεις τους, δηλαδή από τα ακραία σημεία τους) και έχει ως επακόλουθο χαμηλό τελικό ανάστημα.

’λλες σημαντικές παρενέργειες είναι :

• Μη αναστρέψιμη αρρενοποίηση των κοριτσιών (μπορεί να μην έχουν στήθος, να έχουν έντονη τριχοφυΐα, «ανδρικό» σώμα, βαθιά φωνή, διογκωμένα έξω γεννητικά όργανα)
• Ολιγοσπερμία (μειωμένος αριθμός σπερματοζωαρίων στο σπέρμα)
• Ατροφία των όρχεων κα γυναικομαστία (μεγάλο στήθος) στα αγόρια
• Επιβάρυνση του ήπατος
• Υπεργλυκαιμία (αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα)
• Υπέρταση (αύξηση της αρτηριακής πιέσεως)
• Διάφορες ψυχικές επιπτώσεις (εξάρτηση, κατάθλιψη, επιθετικότητα).

Αυξητική ορμόνη

Για τα κορίτσια, και τις γυναίκες γενικότερα, ιδιαίτερο ελκυστικό σκεύασμα είναι η αυξητική ορμόνη, η οποία δεν προκαλεί αρρενοποίηση και έχει το «πλεονέκτημα» της μη αξιόπιστης ανίχνευσης στα ούρα με τις υπάρχουσες μεθόδους.

Οι παρενέργειες της λήψεως αυξητικής ορμόνης είναι :

• Μεγαλακρία-γιγαντισμός σε αναπτυσσόμενους οργανισμούς (μεγαλώνει αφύσικα το σώμα)
• Υπέρταση
• Υπεργλυκαιμία
• Καλοήθης ενδοκράνιος υπέρταση (αυξημένη πίεση στο εσωτερικό του κρανίου)
• Ογκογένεση (λευχαιμία, σάρκωμα, όγκος W ilms).
• Κίνδυνος σπογγώδους εγκεφαλοπάθειεας, εάν ληφθεί αυξητική ορμόνη από την μαύρη αγορά (μπορεί να είναι νοθευμένη και να περιέχει αυξητική ορμόνη από ανθρώπινο εγκέφαλο)

Διεγερτικά και ντόπινγκ αίματος

Τα διεργετικά (λ.χ. καφεΐνη, εφεδρίνη) λαμβάνονται για την ενίσχυση της αγωνιστικότητας, την άμβλυνση του πόνου και τη μείωση του αισθήματος της κόπωσης. Χρησιμοποιούνται στα αθλήματα αντοχής και μπορεί να προκαλέσουν υπέρταση, αρρυθμίες, σπασμούς ή αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.

Το ντόπινγκ του αίματος περιλαμβάνει τις ομόλογες μεταγγίσεις (δηλαδή μετάγγιση του αίματος του ίδιου του αθλητή πριν από τον αγώνα) και την χορήγηση ερυθροποιητίνης (μιας ουσίας που διεγείρει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και παρατείνει την επιβίωσή τους, με αποτέλεσμα να οξυγονώνεται καλύτερα κάθε ιστός και όργανο). Ο στόχος είναι η βελτίωση της ικανότητας αεροβικής άσκησης. Αυτού του είδους το ντόπινγκ συνηθίζεται σε αθλητές αντοχής (λ.χ. δρομείς, ποδηλάτες). Η χρήση της ερυθροποιητίνης μπορεί να αποβεί μοιραία.

Πηγή http://health.ana-mpa.gr